«در جهان‌بینی اسلام، انسان شدنی است مستمر و پویشی خودآگاه، انتخابگر و خودساز و براساس آگاهی‌هایی که در فطرتش زمینه دارد و در پرتو تجربه و عمل بارور می‌شود و با قدرت گزینش آزادی که به او داده شده، جهت این پویش سازنده را آگاهانه و آزادانه برمی‌گزیند و در جهتی که خود، انتخاب و اختیار کرده است رشد می‌کند، جلو می‌رود و ساخته می‌شود.»
توسعه‌طلبی گروهی و سهم‌خواهی انحصاری، نخستین چالشی است که هر نهضت اجتماعی ـ سیاسی پس از پیروزی با آن مواجه است. در چنین شرایطی جو آن‌چنان آلوده و ملتهب می‌گردد که مرزهای
«آزادی و هرج و مرج» و «حقیقت و توهم» مخدوش شده و حق از باطل به سختی قابل تفکیک خواهد بود. در این‌چنین شرایطی مناظره‌های شفاف و آگاهی‌بخش می‌تواند جامعه را به سمت آرامش و ثبات هدایت کند.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران نیز، جامعة تازه رهیده از اختناق و استبداد با امواج توفندة این چالش‌ها روبه‌رو بود.
شهید آیت‌الله بهشتی از جایگاه یکی از رهبران انقلاب اسلامی با شرکت در مناظرات آزاد متعدد، با تبیین نظرات و دیدگاه‌های حزب جمهوری اسلامی، در تشویق به پای‌بندی بر مبانی عقلانی در جو ملتهب آن ایام کمک شایانی نمود.
این کتاب متن کامل نشست‌های ایشان با رهبران احزاب سیاسی و اجتماعی را در خود جای داده است.
