«نقش خدا به عنوان مبدأ هستی و آفریدگار فعال لمایرید، نقش پیامبران به عنوان رهبران و راهنمایان امت و نقش امام به عنوان زمامدار و مسئول است که نباید به آزادی انسان لطمه وارد آورد. اگر این نقش‌ها بخواهد به آزادی انسان لطمه وارد کند برخلاف مشیّت الهی عمل شده است.»
مطالب این کتاب شامل یازده گفتار و نوشتار به مثابه طرحی علمی و عملی، مبتنی بر تربیت نسلی خلاق، دانش‌پژوه و پای‌بند به اصول اخلاقی است که از طریق گنجانیدن برنامه‌های آموزشی در سیستم آموزش و پرورش قابلیت اجرا می‌یابد.
این طرح حاصل تلاش مستمر عملی و نظری شهید آیت‌الله دکتر بهشتی در حوزه آموزش و پرورش بوده و دستاورد آن نیز گروه زبدگانی هستند که در شکل‌گیری و مدیریت ایران نوین نقش چشم‌گیری داشته‌اند.